بسيار خواندنی
بسيار خواندنی
داشتم قرآن ميخوندم کلوچهها پرسيدن ماماني داري چه سورهاي ميخوني؟
گفتم: سورهي عنکبوت.
براشون جالب بود گفتن: مگه سورهي عنکبوت هم داريم؟
گفتم: بله. تو يکي ازآيهها خدا درمورد خونهي عنکبوت گفته:کساني که با خدا دشمني مي کنند ضعيفند مثل عنکبوت که خونهي ضعيفي داره.
کلوچهي کوچيک زودي گفت: مثل اسراييلي ها!!!!
رفتم تحقيق کردم. نکات بسيار جالبي ديدم:
تعارض ديدگاه مفسران با علوم جديد
علوم جديد ثابت كردهاند كه تارهاي -بافته هاي- عنكبوت از قويترين بافتههاي طبيعي است و سختي آن از سختي آهن، بيشتر است. تا آنجا كه به نام "آهن حيواني" خوانده ميشود. خانه عنكبوت از قويترين خانههاست كه به جهت استحكام بافت آن مشهور است. از اينرو ميتواند در برابر بادهاي شديد مقاومت كند و در تارهاي خود شكارهاي عنكبوت را نگهداري نمايد بهطوري كه نتوانند از آن جدا شوند.
"مثل الذين اتخذوا من دون الله اولياء كمثل العنكبوت اتخذت بيتا و ان اوهن البيوت لبيت العنكبوت"
از آنجا كه ايمان كامل داريم كه ممكن نيست حقايق علمي با آيات قرآن معارض باشند و اگر تعارض داشتند شكي نيست كه آنچه قرآن ثابت كرده و به طور قطعي و نص فرموده حق است و علوم بشري از حقيقت فاصله گرفته است، با مراجعه به قرآن كريم و كتب تفسير و كتب لغت عربي و نيز حقايق علمي كه در مورد عنكبوت و خانه آن و روش زندگي و روابط اجتماعي آن بود، در پي يافتن پاسخي بر اين سوال بوديم كه آيا مقصود آيات غير از چيزي است كه كتابهاي تفسير به آن توجه كرده اند؟ به اين منظور، موارد و آياتي كه واژه "اولياء" در آن به كار رفته بود جمعآوري گرديد تا معلوم شود چه كساني ولايت دارند و آيا در آيات بيان شده كه عدهاي بتهاي ساختگي و بتهاي پليد را اولياي خود انتخاب كردهاند؟ سپس معناي واژه "اولياء و ولايت" در كتب لغت عربي مورد جستجو قرار گرفت. بعد واژه "بيت" بررسي شد تا مشخص شود آيا عرب اين كلمه را به معناي ديگري غير از معناي رايج (مسكن) استعمال كرده يا نه و مقصود از واژه "بيت" در آيهي شريفهاي كه خداي سبحان در سوره عنكبوت آورده چيست؟ سپس دربارهي حقايق علمي در مورد بافتهها و خانه عنكبوت پژوهش گرديد تا مشخص شود كه قوت اين بافته و اين خانه چه اندازه است. آيا واقعاً اين خانه -همانطور كه در كتابهاي تفسير نوشتهاند- ضعيفترين خانههاست؟ سپس در مورد روابط اجتماعي عنكبوتها پژوهش شد تا معلوم گردد كه نوع روابط بين عنكبوتهاي مذكر و مونث و بچههاي آنان چگونه است. آيا آنها خانواده واحدي هستند و عرب كلمه "بيت" را بر همسر و فرزندان عنكبوت نيز اطلاق مي كند؟ سپس، نتايج اين بررسيها در کنار هم قرار گرفت تا تا مشخص شود آيا احتمال تفسير ديگري براي اين آيه وجود دارد؟
نتايج پژوهشهاي علمي در مورد عنکبوت
1- حقايق علمي در مورد تارها و بافتههاي عنكبوت و خانه آن:
تارهاي عنكبوت از پروتئين ساخته ميشود كه در حفرههاي حريري، شكل ميگيرد و آنچه به دست مي آيد جداً قوي است. استحكام آن از استحكام آهن، بيشتر است و بدون آن كه پاره شود دو برابر كش ميآيد. اين بافته عنكبوت در همه موارد، از قويترين الياف طبيعي به شمار ميآيد. شبكهاي كه عنكبوت ايجاد ميكند قدرتي دارد كه ممكن است بتواند زنبور عسل را - كه حجم آن چند برابر عنكبوت است- بدون اينكه آن شبكه تحت تاثير قرار گيرد يا پاره شود، متوقف كند. در حالي كه آن زنبور سرعتي حدود 32 كيلومتر در ساعت دارد. "شركت كنديه" اقدام به توليد تارهاي عنكبوت كرده است تا از آنها نخهاي پزشكي و طنابهايي براي صيد ماهي و لباس ضد گلوله بسازد. ساكنان جزاير "سلمون" نيز در قديم به ساخت تورهاي ماهيگيري از نخهاي عنكبوت ميپرداختند. بدين ترتيب روشن است كه "بيت عنكبوت" اگر قويترين نباشد، از قويترين مخلوقات مشهور است.
2- حقايق علمي در مورد زندگي عنكبوتها و روابط اجتماعي آنها:
عنكبوتها، گروهي هستند كه در جهان بيش از سي هزار نوع آنها وجود دارد و در حجم و شكل و روش زندگي متفاوت هستند. روش زندگي فردي همراه دشمني با يكديگر در آنها غالب است و انواع اندكي از آنها يافت مي شوند كه به صورت دسته جمعي زندگي ميکنند. جثه عنكبوتهاي ماده از نرها بزرگتر است. غالباً فقط در هنگام ازدواج همديگر را ملاقات ميكنند و عنكبوت نر قبل از عروسي، اقدام به رقصها و حالات مشخصي در برابر عنكبوت ماده مينمايد كه مقصودش جلوگيري از غريزه دشمني عنكبوت ماده است. هنگامي كه آميزش آنها تمام ميشود، عنكبوت نر غالباً در لانه باقي ميماند و اقدام به پنهان شدن از عنكبوت ماده ميكند. چرا كه ميترسد او را بكشد. كشتن عنكبوت نر بعد از تمام شدن آميزش جنسي، در بين بسياري از عنكبوتها اتفاق ميافتد. مشهورترين اين عنكبوت ها "بيوه سياه" است. در برخي از انواع آنها، عنكبوت ماده، عنكبوت نر را رها ميكند تا هنگامي كه فرزندان از تخم خارج ميشوند. سپس اقدام به قتل او ميكند و او را ميخورد. در انواع ديگري از عنكبوت، مادر، اقدام به تغذيه فرزندان كوچكش ميكند و بعضي از آنان كه زنده ميمانند و بزرگ مي شوند، مادرشان را ميكشند و ميخورند.
از اين مطالب روشن ميشود كه نظام اجتماعي و روابط خانوادگي عنكبوت، بر اساس مصالح موقت است، به طوري كه هر گاه اين مصالح تمام ميشود، دشمن همديگر ميشوند و برخي، برخي ديگر را ميكشند. اين دشمني شديد بعد از اتمام مصلحتها جلوهگر ميشود و در حقيقت روابط سست و ضعيف بين افراد خانواده عنكبوت آن را از سستترين خانوادهها در ميان آفريدهشدگان مشهور قرار مي دهد.
اشكال و پاسخ
صاحبان كتابهاي تفسير برآنند كه مقصود از آيه 41 سوره عنكبوت (مثل الذين اتخذوا من دون الله اولياء كمثل العنكبوت اتخذت بيتا) آن است كه مشركان، معبودها (و بتهايي) غير از خدا را انتخاب ميكنند كه در هنگام حاجت، اميد ياري و فايده و رزق از آنان دارند و در سختيها به آنان تمسك مي جويند.
برخي مفسران برآنند كه منظور از "اولياء" در اينجا بتهاي ساختگي و بتهاي پليد است. ولي با مراجعه به مواردي كه واژه "اولياء" در قرآن آمده است در مييابيم كه آيات قرآن در بيست مورد از سي و سه مورد، تصريح كرده كه آن اولياء، از زندگان هستند نه از جمادات مانند بتهاي سنگي و ...
در لغت عرب آمده است، معناي "ولايت" دوستي و ياوري است و "ولي" همان دوستدار، دوست و ياور است و اين كارها از جماداتي مانند بتها صادر نميشود.
با مراجعه به حقايق علمي جديد در مورد تارهاي عنكبوت و خانه او متوجه اين نكته ميشويم كه علم جديد بدون شك اظهار ميكند: بافتههاي عنكبوت از قويترين بافتههاي طبيعي است و خاصيت سختي و محكمي دارد.
از آنجا که پذيرفتيم مقصود آيه از "بيت"، خانواده و روابط خانوادگي است، لذا منظور قرآن از "اوهن البيوت" سستترين خانواده است. (ان اوهن البيوت لبيت العنكبوت)
از طرف ديگر كساني كه غير از خدا را دوستان و ياوران خود انتخاب ميكنند فقط براي انجام مصلحتهاي دنيوي است كه به چنين انتخابي دست ميزنند و هنگامي كه اين مصلحتها تحقق يافت، يا در دنيا و يا در آخرت دشمن يكديگر ميشوند. (الاخلاء يومئذ بعضهم لبعض عدو الا المتقين؛ در آن روز دوستان برخي دشمنان برخي ديگرند مگر افراد پارسا و تقوا پيشه. زخرف /67) همانطور كه بيان گرديد، اين روابط موقت و مصالح آني بر عنكبوت و خانواده او منطبق است.
در اين آيه يكي از موارد اعجاز علمي قرآن جلوه گر ميشود؛ اين حقايق- از خانواده و حيات عنكبوتها- جديداً كشف شده كه خانواده عنكبوت سست ترين خانوادههاست و قرآن كريم بيش از هزار سال قبل از اكتشاف آن -توسط بشر- به اين حقيقت اشاره كرده است.
